Euskadiko Filmategiak eta Etxepare Euskal Institutuak sustatzen duten Kimuak programak 20 urte daramatza euskal flm laburrak ikusgai egin eta ezagutarazten. Urteroko uzta onena nazioarteko jaialdi eta topaketa profesionaletan banatzen den katalogoan jasotzen dute.
2018a iritsi da jada. 70 film laburren artean egin behar izan du aukeraketa epeimahaiak, inoiz jasotako kopuru handiena. Carlos Plaza (Donostia Kultura), Ivan Miñambres (Uniko), Jorge Rivero (zinegile eta programatzailea), Lorena Martin (Canarias en Corto) eta Ruth Pérez de Anucita (Donostia Zinemaldia) izan dira aurento epaimahaikideak eta ondorengo zazpi lanak aukeratu dituzte:
1. 592 METROZ GOITI, Maddi Barber
2. AMA, Josu Martinez
3. ANCORA LUCCIOLE, Maria Elorza
4. ESPEDIZIO HANDIA, Iban del Campo
5. KAFENIO KASTELLO, Miguel Ángel Jiménez
6. NO ME DESPERTÉIS, Sara Fantova
7. ZAIN, Pello Gutiérrez
Katalogoak dokumentala eta fikzioa jasotzen ditu, generoen arteko mugak hautsiz zenbait kasutan. Hizkuntzei dagokienez, filmetako bi euskara hutsean daude, beste bi euskaraz eta gaztelaniaz, bat euskaraz eta frantsesez, bat gaztelaniaz eta italieraz eta azken bat grekoz.
Kimuak programatik pasatako zinemagileen zerrendan Jose Mari Goenaga, Jon Garaño, Telmo Esnal, Asier Altuna, Nacho Vigalondo, Borja Cobeaga, Koldo Serra, Isabel Herguera, Izibene Oñederra, Koldo Almandoz edota Luiso Berdejo bezalako izen ezagunak aurki ditzakegu. Aurten Maddi Barber, Josu Martinez, María Elorza, Iban del Campo, Miguel Ángel Jiménez, Sara Fantova eta Pello Gutierrez batuko zaizkie izen horiei.
1998tik 800 film labur baino gehiago aurkeztu dira Kimuak-era eta guztira 137 aukeratu dira katalogorako.
592 METROZ GOITI
Maddi Barber (Iruñea, 1988) zinegileak zuzendu du Suitzako Visions du Réel jaialdi ospetsuan estreinatu den dokumental hau.
592 metroz goitiegilearenIkus-antropologia master bukaerako proiektu bezala hasten da. Lurralde batek erabateko aldaketa jasaten duenean bertako biztanleek dituzten bizi aukerak aztertzen ditu, 1990. hamarkadan Itoitzeko urtegiak urperatu zituen inguruak behatuz. 592 metroko garaieran dagoen kotak bailara bitan zatitzen du: maila horren azpitik ura dago, goitik, bizitza.
Leioako Doxa Producciones etxeak ekoiztu du dokumentala. Euskaraz eta gaztelaniaz errodatu zuten Nafarroako Pirinioen magalean, 2017ko udan. Maddi Barberren laugarren lana da; 2015ean Zinergentziak barruan Distantziak film kolektiboan parte hartu zuen eta 2017an Ametsen egunerokoa / Diario de Sueños zuzendu zuen berak bakarrik. Berriki Yours Truly egin du, Christopher Murray eta Charlotte Hoskins egileekin batera.
AMA
Josu Martinezek (Bilbo, 1986) zuzendu duen Ama, Gure oroitzapenak, Joseba Sarrionaindiaren obran oinarritutako film kolektiboko pieza bat da. Bilboko Adabaki produkzio etxeak bultzatu eta ekoiztu du proiektua.
Amak 1915eko udara eramaten gaitu, Baxe Nafarroako Baigorri herriko auzo urrun batean, gutun baten esperoan bizi den emakume baten etxera.
Josu Martinez Euskal Herriko Unibertsitateko Ikus-entzunezko komunikazio saileko ikertzaile eta irakaslea da. Zinemagintzan, sei dokumental luze zuzendu ditu, tartean Itsasoaren alaba (2009), Sagarren denbora (2010), Prohibido recordar (2010) eta Donostia Zinemaldian estreinatu zen Gure sorlekuaren bila (2015). Lapurdin kokatutako Gastibeltza Filmak ekoiztetxearen sortzailea ere bada eta literatura mailan, hiru saiakera liburu publikatu ditu.
ANCORA LUCCIOLE
Ancora lucciole, Maria Elorzarendokumental berriak, gaztelania eta italiera nahasten ditu 1972an Pier Paolo Pasolinik ipurtargien desagerpenaz idatzitako hitzak gogora ekartzeko. Artikulua idatzi eta gutxira hil zuten Pasolini, eta ordutik, ipurtargiak ere desagertuz joan dira. Bada oraindik, baina, gogoratzen dituenik.
Maria Elorza (Gasteiz, 1988) bigarren aldiz egongo da Kimuaken, 2016an Maider Fernandezekin osatzen duen Las chicas de Pasaik kolektiboaren Gure hormek aurkeztu eta gero.
Filmografia luzea dauka gasteiztarrak. Las chicas de Pasaik bezala sinatu ditu Irudi mintzatuen hiztegi poetikoa (2014, Aitor Gametxorekin batera zuzendua), Agosto sin ti (2015), Kalebegiak proiektuko La chica de la luz pasartea (2016) eta Gure hormek bera. Bere kabuz zenbait dokumental egin ditu, tartean Antología de conversaciones cotidianas (2011).
Maria Elorza Ikus-entzunezko Komunikazioan lizentziatu zen Bartzelonan eta Sormena eta Ikerketa Artean masterra egin zuen UPV-EHUn. Tabakalera Kultura Garaikidearen Nazioarteko Zentroan egiten du lana eta LUPA Dokumental Mostraren lantaldearen partaide eta Larrotxene Kultur Etxeko irakaslea ere bada.
ESPEDIZIO HANDIA
Iban del Campo arrasatearra ere bigarren aldiz izan da aukeratua Kimuak programan, 2009an Dirty Martini dokumentalarekin parte hartu zuen eta.
Espedizio handia zientzia-fikziozko lana da. L´Estrange familia protagonista hartuz, gizakiak izarren hautsa baino gehiago izateko duen nahia behatzen du, familia hau espaziorako bidean jarraituz.
Iban del Campo Ikus-entzunezko Komunikazioko irakaslea da Mondragon Unibertsitatean eta bertako ikasleek antolatzen duten Huhezinema euskal film laburren jaialdiaren sustatzaile eta koordinatzailea da. Besteak beste, Un tal Eusebi (2003), Lo bakarrik (2008), Katebegitik (2011), Con Tramontana (2012) eta Tigger! (2016) laburrak zuzendu ditu.
KAFENIO KASTELLO
Miguel Ángel Jiménezek zuzendu eta Gasteizko Kinoskopik etxeak ekoiztu dute Kafenio Kastello dokumental fikzionatua. Atenaseko erdigunean, krisiaz eta suntsipenaz inguratuta bizi den pertsonaia talde txiki batek patu ilunari eusten dio, beraien arteko anaitasunari esker.
Jiménezek (Madrid, 1979) Khorosho aurkeztu zuen Kimuaken 2010ean. Bere lehen film laburra Aki Kaurismäkiren laguntzarekin egin zuen 2001 urtean eta 2007an Kinoskopik sortu zuen Gorka Gómez Andreu eta beste bi bazkiderekin batera. 2008an Días de abanico dokumental laburra egin zuen eta 2009an Ori, bere lehen film luzea grabatu zuen Georgian. Chaika, bere bigarren luzea, Donostia Zinemaldiko Zuzendari berriak atalean estreinatu zen 2012an. Orain Sumendia fikzioa prestatzen ari da, Bilbo eta Grezia artean grabatuko dena.
NO ME DESPERTÉIS
No me despertéis Sara Fantova (Bilbo, 1993) zinegile gaztearen lehen filma da. Euskaraz eta gaztelaniaz errodatuta dago eta Bartzelonako ESCAC zinema eskolako gradu bukaerako lana da. Esperientzia pertsonal batetik abiatuta sortu du lana.
Jone DBH 4. mailako ikaslea da. 2009ko Bilbora eramaten gaitu, protagonistaren institutuan arnasten den giro abertzale eta aldarrikatzailera. Grebak eta manifestaldiak ohiko ekintzak dira nerabeen artean, baina Joneren errealitatea oso bestelakoa da.
ZAIN
Pello Gutiérrez (Donostia, 1979) sortzaileak zuzendu du Zain komedia tristea. Kaurismäkiren estetika jarraituta, bakardadearen erretratu gordin baina samurra egiten du.
Zazpi T’erdi ekoiztetxeko sortzailea da Pello Gutiérrez, David Aguilarrekin batera. 2007tik, ez-fikzioa eta mugako generoak landu dituzte eta ekoiztutako lanekin (Nao Yik, Mara mara, Converso) hainbat nazioarteko sari jaso dituzte. Berak zuzendutako lanak dira Heroínas sem nome (2011), Abuztua (2014) eta Ozpinaren sindromea (2017).